Fietspaden

Nederland: fietsland. De gemiddelde Nederlander fietst bijna 1000 kilometer per jaar. Niet alleen voor recreatief verkeer, maar ook economisch gezien is de fiets een belangrijk vervoermiddel. Een groot gedeelte van het woon-werkverkeer wordt afgelegd op de fiets. En ook voor de schoolgaande jeugd is de fiets het belangrijkste vervoermiddel.

Veilig en comfortabel
De fietser vraagt wel om een goede infrastructuur. Daartoe behoort een vlakke, voldoende stroeve verharding met een zo laag mogelijke rolweerstand. Beton heeft bewezen deze eigenschappen vele jaren te kunnen leveren.

Onderhoudsarm en duurzaam
Waar de fietser specifieke gebruikerswensen heeft, heeft de wegbeheerder wensen ten aanzien van het beheer en onderhoud. Betonnen fietspaden die volgens de huidige ontwerp- en uitvoeringsregels zijn aangelegd, hebben een levensduur van tientallen jaren. Tijdens deze periode is vrijwel geen onderhoud nodig. In een levenskostenberekening komt beton daarom positief naar voren in vergelijking met een asfalt- of elementenverharding. De lange levensduur en het geringe onderhoud zijn de pijlers voor een duurzame verharding.

Betonnen fietspad in de duinen

In Nederland ligt ongeveer 25.000 kilometer aan vrijliggende fietspaden. De laatste jaren wordt een steeds groter percentage hiervan aangelegd in (ongewapend) beton. Een fundering of verbetering van de ondergrond is vaak niet nodig. Bij het verhardingsontwerp moet wel rekening gehouden worden met mogelijk gebruik van de verharding door zwaar verkeer. Dit geldt bijvoorbeeld bij kruisingen van het fietspad met een toegang naar een erf of onderhoudsvoertuigen.

Dat betonnen fietspaden weinig onderhoud nodig hebben, komt mede doordat beton plantdoorgroei weerstaat en veelal bestand is tegen de opdruk van boomwortels. Mollengangen onder een betonnen fietspad leiden niet tot verzakkingen.

Beton is onder meer duurzaam omdat het eenvoudig hoogwaardig kan worden hergebruikt. Een oude verharding kan worden gebroken en in fracties worden verdeeld en vervolgens als toeslagmateriaal voor nieuw beton worden toegepast.

Natuurlijke inpassing
Van nature heeft beton een lichte kleur. De zicht­baarheid van fietspaden bij duisternis en in omgevingen met weinig openbare verlichting is hoog. Dit draagt bij aan de sociale en de verkeersveiligheid.

De lichte kleur van beton heeft nog een ander voordeel. Lichte verhardingen warmen minder op dan donkere verhardingen. Daarom worden lichte verhardingen minder gebruikt door reptielen als plek om zich op te warmen. Hierdoor worden er op licht gekleurde verhardingen ook minder reptielen doodgereden door verkeer.

Een betonverharding kan overigens in nagenoeg elke kleur worden aangelegd. Het toevoegen van een bepaalde hoeveelheid kleurstof aan betonspecie zorgt voor een fietspad met de gewenste kleur. Binnen de bebouwde kom wordt vaak de kleur rood gebruikt voor fietspaden en fietsstroken. Op fietspaden buiten de bebouwde kom wordt de toepassing van kleur ontraden. Juist daar kan de helderheid van het beton­oppervlak zorgen voor een extra veiligheids­aspect. Vanwege de natuurlijke inpassing worden fietspaden in natuurgebieden wel aangelegd in een (geelachtige) zandkleur.

Geelgekleurd betonnen fietspad nabij Ede

Veel fietspaden in buitengebieden, zeker in recreatiegebieden, hebben een slingerend tracé. Dit verhoogt de aantrekkelijkheid. Een machinale aanleg van fietspaden met een slipformpaver zorgt voor een haast onbeperkte vormvrijheid. Voor de afwerking van het oppervlak bestaan verschillende texturen. De meestgebruikelijke afwerking is een bezemstreek, dwars op de rijrichting.