Rotonde luchtfoto

Rotondes

  • 18 november 2021
CROW Kennisplatform

Op steeds meer plaatsen, zowel binnen als buiten de bebouwde kom, worden rotondes aangelegd. Ze zorgen voor een vlottere en veiliger verkeers­afwikkeling ten opzichte van kruispunten. En in gevallen waarin de verkeersregelinstallatie (VRI) achterwege kan worden gelaten, is een rotonde goedkoper in het gebruik dan een kruispunt met VRI.

In de loop van de jaren zijn er vele variaties in rotondes ontstaan. Ze variëren van klein tot groot en hebben creatieve vormen en dito benamingen, zoals eirotonde, knierotonde, turborotonde, kluifrotonde en ovonde (ovale rotonde).

P347-Ontwerp.jpg

Ontwerp ovonde Nieuw Bergen

De belangrijkste eis aan de verharding van een rotonde is dat deze onderhoudsarm is. De beschikbaarheid van de rotonde voor de weggebruikers is hiermee optimaal. Deze hoge eis aan de beschikbaarheid stelt zware eisen aan de verharding. De belastingen door het zware verkeer op rotondes zijn namelijk zeer hoog; vele malen hoger dan op rechtstanden. De verharding moet bestand zijn tegen wringend verkeer, zonder dat dit tot vervormingen of scheuren in de verharding leidt. Ook moet gedurende vele jaren de stroefheid van het verhardings­oppervlak op een voldoende niveau blijven.

Betonnen verhardingen hebben bewezen aan deze zware eisen te kunnen voldoen. En niet alleen de verharding, maar ook de rotondebanden, de overrijdbare strook en de RWS-banden kunnen uitstekend in beton worden aangelegd. Dit totale ontwerp zorgt voor minimaal onderhoud voor de wegbeheerder en een maximale beschikbaarheid voor de weggebruiker.

Rotondes zijn er in vele soorten en maten. Elke rotonde kent daardoor een specifiek ontwerp en heeft zijn eigen details. Het ontwerpen en aanleggen van een betonnen rotonde vraagt om een gedegen voorbereiding.

Rotondes kunnen zowel in ongewapend als in doorgaand gewapend beton worden aan­gelegd. Bij rotondes in ongewapend beton is een goed voegenplan essentieel voor een goed ontwerp. In het voegenplan zijn het type voeg, de plaats van de voeg en de detaillering van de voegconstructie opgenomen. In doorgaand gewapende betonnen rotondes is geen sprake van voegen. Alleen bij grote stortbreedtes is mogelijk een langsvoeg nodig.

P347-Zwaar.jpg

Zwaar belaste rotonde Reekermolen (Noord-Brabant), sinds 1995 in gebruik

Nog meer dan bij betonverhardingen op doorgaande wegen is bij toepassing van een betonnen rotonde het uitwerken van de details van het ontwerp van belang. Het gaat dan bijvoorbeeld om de banden, de overrijdbare strook, de aansluiting van de aanrijplaten, midden­geleiders, putten en kolken.

Meer informatie hierover staat in de kennismodule ‘Betonverhardingen’, onderdeel ‘Rotondes’.

Waarom betonnen rotondes?

Wringspanningen
Het is onvermijdelijk dat op rotondes wringspanningen optreden. Die van het zware verkeer zijn uit het oogpunt van onderhoud berucht. Maar de bestandheid van beton tegen deze wringspanningen is zo groot dat het wegdek er niets van te lijden heeft.

Veilig
De vormvastheid en de langdurige stroefheid van de verharding maken samen met de lichte kleur van het oppervlak, die vooral bij duister een voordeel is, betonnen rotondes tot veilige constructies.

Comfortabel
Dankzij de vormvastheid van betonverhardingen treedt geen spoor- of ribbelvorming op. Hierdoor zijn betonverhardingen blijvend comfortabel te berijden. Het vroegere euvel van ongelijke voegovergangen komt in de huidige betonverhardingen niet meer voor.

Verantwoord investeren
Ook als de aanlegkosten van een rotonde in beton hoger uitvallen dan die van een rotonde in asfalt, kan beton een betere keuze zijn. Vanwege het weinige onderhoud aan een betonnen constructie kan dit materiaal uit het oogpunt van levens­cycluskosten de beste investering zijn.