Uitgeborsteld beton
Het uitborstelen van het oppervlak van betonverhardingen, ook wel het uitwassen genoemd, wordt gedaan om de geluidsemissie van het verkeer te reduceren. Tevens wordt er voor gezorgd dat aan de stroefheidseisen kan worden voldaan.
Om een betonoppervlak te kunnen uitborstelen, wordt meteen na het aanbrengen van het beton een bindingsvertrager op het oppervlak verneveld. De vertrager kan een suikeroplossing zijn of een chemische vertrager (polymeriserend product). Er is ook een bindingsvertrager met (licht) curende werking in de handel. Door de vertrager wordt het verhardingsproces van het beton aan het oppervlak sterk vertraagd. De bindingsvertrager heeft een kleur, zodat men kan zien of het oppervlak gelijkmatig is besproeid. De sproeiers waaruit de vertrager wordt gespoten, mogen niet nadruppelen. Wanneer dit wel gebeurt ontstaan er putjes in het oppervlak van de betonverharding.
Na het aanbrengen van de bindingsvertrager wordt het verse betonoppervlak afgedekt met folie. Wanneer het onderliggende beton voldoende is verhard, dan wordt de folie weggenomen en het oppervlak met water uitgeborsteld. Voor een egaal resultaat moet machinaal worden geborsteld. Het bovenste specielaagje (zand-cementmortel) wordt hierbij verwijderd, waardoor het grove toeslagmateriaal aan het oppervlak zichtbaar wordt. Na het borstelen moet het oppervlak bespoten worden met curing compound.
Omdat de geluidsemissie van het verkeer op een uitgeborstelde betonverharding vooral afhankelijk is van de diepte van het uitborstelen, moet er goed op worden gelet dat de voorgeschreven textuurdiepte wordt bereikt en dat die gelijkmatig is. Aanbevolen wordt daarom om van tevoren de textuurdiepte te bepalen aan de hand van enkele proefvakken.
Bij een uit te borstelen betonoppervlak moet extra aandacht worden besteed aan de samenstelling van de betonmortel. Het toe te passen toeslagmateriaal (veelal hoekig) moet in het bestek worden voorgeschreven. De korreldiameter van het toeslagmateriaal is mede bepalend voor de diepte van uitborstelen. Het grove toeslagmateriaal moet altijd voor minstens tweederde deel in het beton ingebed blijven.
In veel bestekken/contracten wordt voorafgaand aan het werk een proefvak vereist om het materieel op geschiktheid te beoordelen en na te gaan of de vereiste textuurdiepte wordt bereikt.
Figuur 44 Uitgeborsteld beton direct na uitborstelen (cementsluier nog aanwezig)
Figuur 45 Aanbrengen bezemstreek