Beheer en onderhoud

Wanneer een verharding met specifieke eigenschappen is aangelegd, is het zaak om deze eigenschappen zo veel als mogelijk in stand te houden. Immers, bij het ontwerp van de verharding is specifiek gekozen om deze eigenschappen aan de verharding mee te geven. Voorbeelden van specifieke eigenschappen zijn kleur (bijvoorbeeld roodgekleurde fietsstroken), geluidreductie, maar ook verhardingen met verhoogde reflectie-eigenschappen. Zoals aangegeven kan een wegbeheerder voor een verharding met verhoogde reflectie-eigenschappen kiezen om de verkeersveiligheid of sociale veiligheid te vergroten of te kunnen besparen op openbare verlichting.

De aandacht voor verhardingen met verhoogde reflectie-eigenschappen in Nederland is betrekkelijk nieuw. Het beheren en onderhouden van dit soort verhardingen is dan ook niet standaardpraktijk.

Ten aanzien van het beheer van verhardingen met verhoogde reflectie-eigenschappen worden de volgende aanbevelingen gedaan:

• Leg in het beheersysteem vast op welke wegen of verhardingen wegdekken met verhoogde reflectie-eigenschappen zijn aangelegd (areaal op orde).
• Leg in het beheersysteem vast om welke reden(en) gekozen is voor een wegdek met verhoogde reflectie-eigenschappen.
• Monitor op regelmatige basis het verloop van de reflectie-eigenschappen.

Onderhoudsmaatregelen zijn te verdelen in maatregelen die op een deel van de verharding worden uitgevoerd en in maatregelen die over het volledige oppervlak van de verharding worden uitgevoerd. Tot de eerste categorie behoren bijvoorbeeld het vullen van scheuren en naden, het plaatselijk aanbrengen van oppervlakbehandelingen, bakfrezen, et cetera. Wanneer dit soort onderhoudsmaatregelen worden uitgevoerd bestaat het risico dat de verharding een ‘lappendeken’ wordt. In hoeverre deze maatregelen de reflectie-eigenschappen van de verharding aantasten, is met name afhankelijk van de omvang van de maatregelen. Wanneer deze een groot percentage van het oppervlak beslaan, dan kunnen de reflectie-eigenschappen veranderen. Tenzij rekening wordt gehouden met de materialen die gebruikt worden bij de onderhoudsmaatregelen. Deze moeten dezelfde reflectie-eigenschappen hebben als de oorspronkelijke deklaag. Aanbevolen wordt om de gebruikte steenslag en het bindmiddel te documenteren en een kleine voorraad aan te houden bij opdrachtgever en/of asfaltcentrale opdrachtnemer voor spoedreparaties.

Plaatselijke reparatie in afwijkende kleurstelling

Wanneer de onderhoudsmaatregel het volledige wegoppervlak betreft (oppervlakbehandeling, vervangen deklaag, overlaging), dan kunnen met de keuze van de materialen de gewenste reflectie-eigenschappen gerealiseerd worden.

Dagelijks onderhoud
Door vervuiling kunnen plaatselijk of over grotere oppervlakken de reflectie-eigenschappen van de verharding verminderen. Voorbeelden hiervan zijn remsporen, oliesporen en grond (bietencampagne). Dit soort vervuiling komt op een licht oppervlak meer tot uiting dan op een donker oppervlak. Plaatselijke vervuiling zal over het algemeen niet verwijderd worden door het reinigen van de verharding. Tenzij de verkeersveiligheid in het geding is. Vervuiling van de verharding over grotere oppervlakken zal wel verwijderd worden, omdat anders de wegeigenschappen te zeer worden aangetast. Het verwijderen van vervuiling op lichte wegdekken kan op dezelfde wijze gebeuren als op ‘gewone’ donkere wegdekken.

Remspoor op een helder asfalt wegdek (Rijksstraatweg, Glimmen).

Beoordelingsmethoden en -metingen
In ‘Meetmethoden’ is een overzicht opgenomen van meetmethoden voor het beoordelen van reflectie-eigenschappen van wegdekken en markeringen.

Gladheidbestrijding
In ‘Wegdekreflectie en temperatuur’ is aangegeven dat lichte wegdekken invloed hebben op de temperatuur van de verharding. Op een warme zomerdag kan de wegdektemperatuur van een helder wegdek graden lager zijn dan die van een donker wegdek.

Dit effect zou negatief kunnen werken in het kader van de gladheidbestrijding. De opwarming van een wegdek in winterse omstandigheden als gevolg van zonnestraling is echter veel minder dan in de zomer. De verschillen in temperatuur van een helder en donker wegdek zijn in de winter dan ook veel minder. Enig effect van de kleur en helderheid van het wegdek op de wegdektemperatuur zal er wel zijn. Maar dit effect is geringer dan andere effecten, zoals het al dan niet in de schaduw liggen van een wegvak of de nabijheid van open water. Op heldere wegdekken kan dan ook hetzelfde gladheidbestrijdingsregime worden aangehouden als op donkere wegdekken.