Inleiding

Aan wegverhardingen wordt een groot aantal eisen gesteld. De verharding moet gedurende een groot aantal jaren het verkeer kunnen dragen (draagkracht) en moet daarbij onder andere vlak (comfort) en stroef (veilig) zijn. Indien nodig kunnen er ook geluidreducerende eigenschappen gewenst zijn. Aan de eigenschap ‘wegdekreflectie’ werden tot voor kort geen of weinig eisen gesteld. De laatste jaren is er echter steeds meer belangstelling voor deze wegeigenschap. En deze belangstelling komt voort uit het besef dat een juiste wegdekreflectie kan bijdragen aan een grotere verkeersveiligheid voor alle weggebruikers en besparingen genereren op het gebied van openbare verlichting.

Zoals aangegeven hebben de optische eigenschappen van wegdekken over het algemeen een bijrol in het wegontwerp. Dit is een gemiste kans gezien de importantie van wegbeeld, wegverloop en het grote deel van de informatievoorziening van visuele aard in het gezichtsveld van een weggebruiker. Deze CROW-publicatie heeft tot doel om wegontwerpers en wegbeheerders bewust te maken van het feit dat optische eigenschappen belangrijk kunnen zijn naast andere functionele eigenschappen van verhardingen. De optische eigenschappen hebben invloed op het zicht van alle weggebruikers en zijn belangrijk voor het visueel comfort en de veiligheid. Dit geldt zowel overdag, bij schemering en bij duisternis als bij droge en natte weersomstandigheden.

Naast bewustwording geeft deze publicatie ook handvatten om optische eigenschappen aan wegdekken te stellen, deze te meten en toe te passen in een uitvraag- en opleveringscontrole. Het gaat hier om een vergaande synergie van functioneel civiele- en optische eigenschappen.

In deze publicatie worden de verschillende aspecten van wegdekreflectie behandeld vanuit verschillende invalshoeken.

1. Het creëren van verhoogde helderheidscontrasten (contrastvorming en -versterking) in het gezichtsveld van de weggebruiker. Bij wegen en openbaar gebied zowel met als zonder openbare verlichting. Denk hierbij aan het creëren van vlakken in het wegbeeld met voldoende contrast onder droge en natte omstandigheden zowel bij daglicht als duisternis. Voorbeelden worden gegeven van de hierbij benodigde luminantie- en contrastengineering.
2. Zichtbaarheid en efficiency van openbare verlichting. De publicatie sluit aan op de recent verschenen Nederlandse praktijkrichtlijn voor openbare verlichting (NPR 13201:2016).
3. Zichtbaarheid op wegen met automobiel koplampverlichting bij wegen zonder openbare verlichting.
4. Zichtbaarheid op fietspaden van steeds beter presterende en meer geavanceerde fietsverlichting.
5. Zichtbaarheid van bermranden en wegmarkeringen ten opzichte van het wegdek.
6. Kwantificatie en meting van wegdekreflectie wat betreft lichtheid en spiegeling van wegdekken.
7. Besparingen op openbare- en tunnelverlichting door toepassing van heldere wegdekken in plaats van traditionele donkere wegdekken.
8. Geringere opwarming van het wegdek tijdens hete zomerdagen waardoor minder spoorvorming en vermoeiing zal optreden bij asfaltverhardingen.

De inhoud van de voorliggende publicatie is informatief en niet normatief.