Rotonde luchtfoto

Verblijfsfunctie en openbare verlichting

  • 18 november 2021

In gebieden met een verblijfsfunctie zijn fietsers en voetgangers de hoofdgebruikers. Daarnaast maken ook automobilisten gebruik van deze ruimte.

D3040_4-2a.jpg
D3040_4-2b.jpg

Verblijfsfunctie van wegen

Een verblijfsgebied is een aangesloten gebied met wegen waar de verblijfsfunctie prevaleert boven de verkeersfunctie.

Kenmerken:

  • De wegen binnen een verblijfsgebied hebben uitsluitend een erftoegangsfunctie;
  • Gemotoriseerd verkeer heeft een ondergeschikte rol;
  • In beginsel geen verkeerstekens.

Soorten verblijfsgebieden (met dezelfde functionele eenheid):

  • Woongebieden;
  • Winkelgebieden;
  • Recreatiegebieden;
  • Landbouwgebieden;
  • Industriegebieden.
Volgens de richtlijn voor openbare verlichting (NPR 13201:2016) worden wegen met een verblijfsfunctie berekend in verlichtingssterkten zonder gereflecteerd licht bij ontwerpsnelheden kleiner dan 30 km/h.

Voor de verblijfsfunctie is er een indirecte invloed van wegdekreflectie op de kwaliteitscriteria voor openbare verlichting. De verlichtingskwaliteit wordt echter direct beïnvloed door de waar te nemen helderheid van het wegdek als aspect van de openbare verlichting. Een goede analyse van verschillende Led armaturen of lenzen kan gemaakt worden door naast de vigerende verlichtingssterkten ook luminanties mee te berekenen (E+L methode).

Analyse openbare verlichting in gebieden met verblijfsfunctie
Met behulp van meetwaarden is het mogelijk de invloed te berekenen van het wegdek op de verticale- of semi-cilindrische verlichtingssterkten in afhankelijkheid van een helder of donker wegdek. Deze verlichtingssterkten worden gezien als kwaliteitscriteria voor de mate van gezichtsherkenning bij openbare verlichting.

D3040_4-19.jpg

Figuur 23: Voorbeeld van de definitie voor de semi-cilindrische verlichtingssterkte op een gezicht als kwaliteitscriterium voor gezichtsherkenning. Gemiddelde waarden van de verticale verlichtingssterkten (Ev-Lux) in hoekbereik -90° tot + 90°.

In het voorbeeld uit figuur 24 is gerekend met verlichtingsarmaturen met hoogwaardige Led-techniek en een efficiency van circa 160 lumen /Led bij 350 mA (neutraalwit). Het uitgangspunt voor de lichtberekeningen is het verlichtingsniveau P5 (NPR 13201;2016) voor woonstraten. Bij hogere verlichtingsniveaus neemt de wegdekreflectie en de bijdrage hiervan toe.
D3040_fig24n_word.jpg

Figuur 24: Voorbeeldberekening invloed wegdekreflectie verblijfsfunctie

In het voorbeeld uit figuur 24 is alleen het wegdek als horizontaal vlak meegenomen. In de openbare ruimte komen ook verticale vlakken voor van bijvoorbeeld bebouwing die invloed hebben op de lichtreflectie.

D3040_4-21.jpg

Figuur 25: Lichtreflectie van horizontale (wegdek) – en verticale vlakken (bebouwing) in de openbare ruimte.

Voorbeelden van wegvakken met een verblijfsfunctie

Wegdekken met Y(CIE)-Rho > 20 bij daglicht

D3040_4-22.jpg

Fietspad met blank bindmiddel met witte steenslagfractie in Purmerend.

D3040_4-23.jpg

Zandgeel gekleurd betonnen fietspad op de Ginkelse Heide.

D3040_4-24.jpg

Bedrijventerrein.

Wegdekken met Y (CIE)-Rho> 20 bij duisternis

D3040_4-25.jpg

Woonerf rijbaan.

D3040_4-26.jpg

Bedrijventerrein voetpad.