Veel voorkomende verhardingsconstructies van te verbreden wegen
Deze paragraaf behandelt in vogelvlucht een aantal verhardingsconstructies die kunnen worden aangetroffen bij een verbredingsproject. De bestaande verharding is bij een verbreding altijd het uitgangspunt. Wanneer de draagkracht van de bestaande verharding onvoldoende is, kan gelijktijdig met de aanleg van de verbreding groot onderhoud worden uitgevoerd. Met gericht wegbouwkundig onderzoek kan de draagkracht en kwaliteit van de te verbreden verharding vastgesteld worden. Met draagkrachtmetingen, cilinderboringen en aanvullende berekeningen kan worden onderzocht of de bestaande verharding voldoende levensduur bezit.
Asfaltverhardingen
Door de jaren heen zijn asfaltverhardingen aangelegd op:
- een zandbed;
- een fundering van steenmengsel;
- een gebonden fundering.
De Nederlandse ontwerppraktijk van moderne doorgaand gewapend betonconstructies voor autosnelwegen heeft geleid tot de volgende standaardconstructie [17]:
- Een geluidsreducerende zoab-laag, circa 50 mm dik.
- Een plaatdikte van 250 mm in de betonsterkteklasse C35/45, milieuklasse XF4.
- Cementsoort: CEMII/B-V32.5R (portlandvliegascement); minimumcementgehalte 320 kg/m3.
- Een langswapeningspercentage van 0,67%; staalsoort FeB500HWL, wapeningsstaven ø 20 mm, staven hart-op-hart 180 mm. De staaflengte bedraagt 14 m met een laslengte van 450 mm.
- De supportwapening ø 12-700 wordt uitgevoerd als constructieliggers (vakwerkligger; hoogte 117 mm, FeB 500 HWL) met een bovendraad van 12 mm en twee onderdraden van 5 mm. Beide draden zijn verbonden door een zigzag van 4,5 mm. De wapening fungeert ook als koppeling en wordt onder 60o met de langsas gelegd.
- Een 60 mm dikke asfaltlaag, type AC22 base 40/60 O1A.Deze laag voorkomt erosie en gaat scheurreflecties in het beton tegen. De laag fungeert daarnaast als vlakke werkvloer, een werkweg en zorgt voor een nagenoeg constante wrijvingskarakteristiek met het oog op het scheurenpatroon in de betonplaat.
- Een fundering van 0,25 m ongebonden menggranulaat 0/31.5.
- Bij aansluitingen op kunstwerken en bij wegbeëindigingen (aansluitingen op andere wegconstructies) worden gewapende eindconstructies/overgangconstructies (grondankers) loodrecht op de weg aangebracht met vier verankeringsbalken hart-op-hart 7 m, met een insteekdiepte van 1,25 m ten opzichte van de onderzijde van het beton.
De gemiddelde stroomweg zoals die bij provincies worden aangelegd, is opgebouwd uit 220 à 250 mm asfalt op 300 mm menggranulaat op 500 mm zandbed. De asfaltdikte van gebiedsontsluitingswegen bedraagt 120 tot 180 mm.
Cementbetonverhardingen
Tot enkele jaren geleden werden voornamelijk ongewapende betonverhardingen aangelegd. Een ongewapende betonverharding bestaat uit rechthoekige platen met gekoppelde langsvoegen en gedeuvelde dwarsvoegen. De laatste jaren worden met name op autosnelwegen doorgaand gewapende betonverhardingen toegepast.
De meeste betonnen wegverhardingen zijn ongeveer 220 tot 250 mm dik. Bij de oudere betonwegen kan een fundering van schraal beton en/of zandcement worden aangetroffen. Een cementgebonden fundering zorgde soms voor scheurvorming. Door te kiezen voor een steenfundering met een afsluitende asfaltlaag behoort dit probleem tot het verleden. Betonverharding met een steenfundering heeft langswapening en heeft geen dwarsvoegen. De langswapening zorgt voor een regelmatig patroon van ragfijne dwarsscheurtjes, waar eventueel een dunne geluidsreducerende laag asfalt of zoab op kan worden aangebracht. Een doorgaand gewapende cementbetonverharding is meestal wat duurder, maar daar staat tegenover dat een dergelijk constructie minder onderhoud nodig heeft.